Çocuğunuzun kusması, hem yorucu hem de endişe verici bir durumdur. Kusma, sindirim sisteminin birtepkisi olsa da, altta yatan basit bir mide rahatsızlığından daha ciddi bir duruma kadar pek çok farklı nedeni olabilir. Ebeveynler için en kritik nokta, kusmanın kendisinden ziyade, neden olduğu sıvı kaybı (dehidratasyon) riskini yönetmektir.

Çocuklarda Kusmanın En Sık Görülen Nedenleri

Kusma, genellikle vücudun kendini koruma mekanizmasıdır. Çoğu zaman basit ve kısa süreli olsa da,nedenin doğru belirlenmesi önemlidir:

• Akut Gastroenterit (Mide Virüsü/AGE): Kusma ve ishalin birlikte görüldüğü, bulaşıcı viral veya bakteriyel enfeksiyonlar en yaygın nedendir.

• Besin Zehirlenmesi: Tüketilen bozuk veya kirli gıdalar nedeniyle hızlı başlayan ve genellikle kısa süren kusma.

• Enfeksiyonlar: Mide-bağırsak dışındaki enfeksiyonlar (orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonları, zatürre) da bazen kusmaya yol açabilir.

• Reflü: Özellikle bebeklerde sık görülen, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması(Gastroözofageal Reflü).

• Cerrahi Aciller: Nadiren, bağırsak tıkanıklığı gibi acil cerrahi müdahale gerektiren ciddidurumların ilk belirtisi olabilir.

Kusmada En Büyük Risk: Sıvı Kaybı (Dehidratasyon)

Tekrarlayan kusma, çocuğun hızla sıvı ve elektrolit kaybetmesine neden olur. Kaybedilen sıvının yerine konmaması ise dehidratasyon (sıvı kaybı) riskini beraberinde getirir. Çocuklarda kusma durumunda ebeveynlerin odaklanması gereken en önemli şey, sıvı alımını sürdürmektir.

Sıvı Kaybı Belirtileri (Kırmızı Alarm):

• Gözyaşının Olmaması: Ağlamasına rağmen gözyaşının gelmemesi.

• Kuru Ağız ve Dil: Ağız içinin yapışkan ve kuru olması.

• İdrar Azalması: Son 6-8 saattir idrar yapmama veya idrar renginin çok koyu olması.

• Halsizlik: Aşırı uyku hali, tepkisizlik ve uyarılara zor cevap verme.

• Bıngıldakta Çökme: Bebeklerde başın üst kısmındaki yumuşak bölgenin içe doğru çökmesi.

Evde Sıvı Yönetimi:

Kusma durduktan sonra veya aralarda, Oral Rehidratasyon Sıvıları (ORS) veya doktorunuzun önerdiği

özel sulu içecekler küçük yudumlar halinde (birkaç dakikada bir çay kaşığı) verilmelidir. Bir anda çok sıvı vermek, tekrar kusmaya yol açabilir.

Doktora Ne Zaman Gitmeli?

Kusmanın çoğu vakası birkaç gün içinde kendiliğinden geçse de, aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği'ne veya Acil Servise hemen başvurmalısınız:

1. Sıvı Kaybı Belirtileri: Yukarıdaki tabloda belirtilen şiddetli dehidratasyon bulgularının olması.

2. Kusmanın İçeriği: Kusmukta kan (kırmızı veya kahve telvesi şeklinde) veya yeşil renkte safra görülmesi.

3. Kusmanın Şiddeti: Fışkırır tarzda kusmanın aniden başlaması (özellikle bebeklerde).

4. Eşlik Eden Belirtiler: Kusmayla birlikte şiddetli karın ağrısı, boyun sertliği veya bilinç kaybı.

5. Yaş: Özellikle 3 aydan küçük bebeklerde kusma ve ishalin başlaması.

Kusma ebeveynlikte normal bir durum olsa da, sıvı kaybını asla hafife almayın. Şüpheli durumlarda uzman hekimlerimize danışmaktan çekinmeyin!