Tüberküloz Vakaları ve Ölümler 2024’te Azaldı: Uzmanlar “Dikkat Dağılmamalı” Uyarısı Yapıyor

Dünya genelinde uzun yıllardır ciddi bir halk sağlığı sorunu olan tüberküloz (TB), 2024 yılı verilerine göre hem vaka sayılarında hem de ölüm oranlarında düşüş gösterdi. Bu olumlu tablo, pandemi dönemindeki gerilemenin ardından yeniden toparlanmanın başladığına işaret etse de sağlık uzmanları “tehlike henüz geçmedi” diyerek uyarıyor.

TB Vakalarında Beklenen İyileşme Başladı

Uluslararası sağlık kuruluşlarının paylaştığı güncel rapora göre 2024 yılında dünya genelinde tüberküloz vakalarında belirgin bir düşüş yaşandı. Özellikle pandemi sonrası sağlık hizmetlerine erişimin artması, tanı testlerinin yaygınlaşması ve tedavi protokollerine düzenli dönüş bu gerilemeyi destekledi.

Uzmanlar, 2020–2022 arasında tüberküloz yükünün artmasının temel sebebinin geciken tanılar ve tedavi aksaklıkları olduğunu hatırlatarak, 2024’teki tabloyu “normalleşmeye dönüş” olarak değerlendiriyor.

Ölümlerde Azalma Var Ancak Risk Devam Ediyor

2024 verilerine göre tüberküloz kaynaklı ölümlerde de dikkate değer bir azalma saptandı. Ancak uzmanlar, halen her yıl yüzbinlerce kişinin tedaviye geç başlaması veya tedavi rejimlerini tamamlamaması nedeniyle yaşamını kaybettiğine dikkat çekiyor.

Özellikle düşük gelirli ülkelerde ilaç direnci, yetersiz beslenme ve sağlık hizmetlerine ulaşamama gibi sorunlar devam ettiği için TB hâlâ küresel ölçekte ilk 10 ölüm nedeni arasında yer alıyor.

Dirençli Tüberküloz En Büyük Tehdit

Hastalıkla mücadelede en ciddi sorunlardan biri çok ilaca dirençli tüberküloz (MDR-TB) olarak öne çıkıyor. 2024 verilerindeki iyileşmeye rağmen MDR-TB vakalarının oranı endişe yaratmayı sürdürüyor.

Uzmanlara göre:

• Dirençli tüberkülozun tedavisi daha uzun sürüyor,

• Kullanılan ilaçların yan etkileri daha fazla oluyor,

• Tedavi başarısı standart TB’ye göre daha düşük kalıyor.

Bu nedenle erken tanı, direnç testleri ve tedaviye uyumun izlenmesi kritik önem taşıyor.

Uzmanlardan Uyarı: “Bu Azalma Rehavete Yol Açmamalı”

Sağlık otoriteleri ve uzmanlar, 2024’te elde edilen iyileşmenin sevindirici olduğunu ancak küresel ölçekte TB’nin hâlâ ciddi bir tehdit olduğunu vurguluyor. Özellikle savaş bölgeleri, göç dalgaları, yoksulluk ve sağlık hizmetlerindeki aksaklıklar tüberkülozun yayılımını artıran önemli faktörler arasında yer alıyor.

Uzmanlar şu uyarılarda bulunuyor:

- Kontrol programları güçlendirilmezse vaka sayıları yeniden artabilir.

- İlaç direnciyle mücadele için daha fazla yatırım gerekiyor.

- Aşılama çalışmaları ve yeni tedavi modelleri hızlandırılmalı.

- Toplumda farkındalık artırılmalı, öksürüğü 2 haftadan uzun süren herkes muayene olmalı.

Sonuç Olarak

2024 yılında tüberküloz vakalarında ve ölümlerinde görülen düşüş umut verici bir gelişme oldu. Ancak bu iyileşme, hastalığın tamamen kontrol altına alındığı anlamına gelmiyor. Dirençli TB, yetersiz sağlık hizmetleri ve sosyoekonomik eşitsizlikler hastalığın hâlâ önemli bir tehdit olduğunu gösteriyor. Bu nedenle küresel mücadelede istikrarlı adımların sürdürülmesi büyük önem taşıyor.

Önemli Not: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi yerine geçmez. Detaylı bilgi için mutlaka bir uzmana başvurmalısınız.