Vulva kanseri, kadın üreme sisteminin dış kısmını oluÅŸturan vulvada meydana gelen nadir bir kanser türüdür. Vulva, klitoris, labia (dış ve iç dudaklar) ve vajina açıklığını çevreleyen diÄŸer dokuları içerir. Genellikle yavaÅŸ ilerleyen bir kanser türü olan vulva kanseri, erken teÅŸhis edildiÄŸinde tedavi edilebilir bir hastalıktır.

Vulva Kanseri Türleri

Vulva kanseri, genellikle vulvanın dış yüzeyindeki hücrelerde baÅŸlar. En yaygın türü **skuamöz hücreli karsinomdur, bu tip kanser vulvanın ince, düz hücrelerinde geliÅŸir. Daha nadir görülen diÄŸer türler arasında melanom, vulvadaki pigment üreten hücrelerden kaynaklanır. Bu tür, daha agresif bir seyir izleyebilir.

Vulva Kanseri Neden Olur?

Vulva kanserinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörlerinin bu hastalığın geliÅŸiminde etkili olduÄŸu düÅŸünülmektedir.

HPV Enfeksiyonu

HPV, cinsel yolla bulaÅŸan en yaygın enfeksiyonlardan biridir ve vulva kanserinin en önemli risk faktörlerinden biri olarak kabul edilir. Özellikle HPV'nin yüksek riskli türleri (örneÄŸin, HPV-16 ve HPV-18), genital bölgede hücresel deÄŸiÅŸikliklere yol açarak kansere dönüÅŸebilecek lezyonlara zemin hazırlayabilir. HPV enfeksiyonunun önlenmesi için aşılar mevcuttur ve bu aşılar vulva kanseri riskini azaltmada etkili olabilir.

YaÅŸ Faktörü

Vulva kanseri genellikle ileri yaÅŸlarda, özellikle 50 yaÅŸ ve üzerindeki kadınlarda daha sık görülür. Yaşın ilerlemesiyle birlikte bağışıklık sistemi zayıflayabilir ve hücresel yenilenme süreçlerinde bozulmalar meydana gelebilir. Bu durum, kansere dönüÅŸme riski taşıyan hücresel deÄŸiÅŸikliklerin artmasına neden olabilir.

Sigara Kullanımı

Sigara içmek, birçok kanser türünde olduÄŸu gibi vulva kanseri riskini de artırabilir. Sigara dumanındaki zararlı kimyasallar, hücre DNA'sına zarar vererek kansere yol açabilecek mutasyonlara neden olabilir. Ayrıca, sigara kullanımı bağışıklık sistemini zayıflatarak HPV enfeksiyonlarının daha uzun süre aktif kalmasına neden olabilir.

Bağışıklık Sistemi Zayıflığı

Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde (örneÄŸin, HIV pozitif kiÅŸilerde veya bağışıklık baskılayıcı ilaç kullananlarda), vücudun anormal hücrelerle mücadele etme kapasitesi azalır. Bu durum, vulva kanseri dahil olmak üzere çeÅŸitli kanser türlerinin geliÅŸme riskini artırabilir.

Vulvar Ä°ntraepitelyal Neoplazi (VIN)

VIN, vulvanın yüzey tabakasında meydana gelen anormal hücresel deÄŸiÅŸiklikleri ifade eder. Bu durum kansere dönüÅŸebilecek bir öncül lezyon olarak kabul edilir. VIN’in geliÅŸiminde HPV enfeksiyonu önemli bir rol oynar ve düzenli jinekolojik kontrollerle bu tür deÄŸiÅŸiklikler erken dönemde tespit edilebilir.

Kronik Cilt Hastalıkları

Liken skleroz gibi kronik cilt hastalıkları, vulva bölgesinde uzun süreli tahriÅŸe ve iltihaba neden olabilir. Bu durum, hücresel deÄŸiÅŸikliklere yol açarak vulva kanseri riskini artırabilir.

Aile GeçmiÅŸi

Bazı genetik faktörler ve ailede kadın üreme organlarıyla ilgili kanser öyküsü bulunması, vulva kanseri riskini artırabilir. Ancak bu durum nadir görülen bir etkendir ve genetik yatkınlık genellikle diÄŸer çevresel faktörlerle birleÅŸerek riski artırır.

Vulva Kanseri Belirtileri

Vulva kanserinin belirtileri kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Ancak aÅŸağıdaki semptomlar yaygın olarak görülebilir

Ciltte Anormal DeÄŸiÅŸiklikler

Vulva bölgesindeki ciltte renk deÄŸiÅŸiklikleri (kırmızı, beyaz veya koyu lekeler), kalınlaÅŸma ya da sertleÅŸme vulva kanserinin erken belirtileri arasında yer alabilir. Bu tür deÄŸiÅŸiklikler genellikle aÄŸrısızdır ve gözden kaçabilir.

Kaşıntı veya Tahriş

Uzun süreli ve geçmeyen kaşıntı vulva kanseri belirtisi olabilir. Kaşıntı genellikle birçok farklı durumla iliÅŸkilendirildiÄŸi için göz ardı edilebilir, ancak kronikleÅŸmesi durumunda mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Ağrı veya Hassasiyet

Vulva bölgesinde aÄŸrı, yanma hissi veya hassasiyet, özellikle ciltte açık yara ya da ülser oluÅŸumu ile birlikteyse, dikkate alınması gereken bir durumdur.

Kitle veya ÅžiÅŸlik

Vulvada ele gelen bir kitle ya da ÅŸiÅŸlik fark ederseniz, bu durum vulva kanserinin belirtisi olabilir. Kitle genellikle serttir ve zamanla büyüyebilir.

Kanama veya Akıntı

Adet dönemi dışında meydana gelen anormal kanama ya da kokulu vajinal akıntı, vulva kanserine iÅŸaret edebilir. Bu semptomlar genellikle ilerlemiÅŸ durumlarda ortaya çıkar.

Lenf Bezlerinde ÅžiÅŸlik

Kasık bölgesindeki lenf bezlerinde ÅŸiÅŸlik veya hassasiyet, kanserin lenfatik sisteme yayılmış olabileceÄŸinin bir göstergesi olabilir.

Vulva Kanseri Riskleri

• Ä°leri yaÅŸ: Vulva kanseri genellikle menopoz sonrası kadınlarda daha yaygındır.
• Human Papilloma Virüsü (HPV): HPV enfeksiyonu, vulva kanseri için önemli bir risk faktörüdür.
• Sigara kullanımı: Sigara içmek bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve kanser riskini artırabilir.
• Bağışıklık sistemi zayıflığı: HIV gibi bağışıklık sistemini baskılayan hastalıklar riski artırabilir.
• Vulvar intraepitelyal neoplazi (VIN): VIN, vulva cildinde anormal hücre büyümesi ile karakterize edilen bir durumdur ve zamanla kansere dönüÅŸebilir.

Vulva Kanseri Evreleri

Evre I: Kanserin Erken Aşaması

Evre I, kanserin sadece vulvada bulunduğu ve diğer dokulara yayılmadığı aşamadır. Bu evre iki alt gruba ayrılır:

-Evre IA: Tümör 2 cm’den küçük ve stromal invazyon (derin dokuya yayılım) 1 mm’den azdır. Lenf nodlarında yayılma yoktur.

Evre IB: Tümör 2 cm’den büyük veya stromal invazyon 1 mm’den fazladır ancak yine de yalnızca vulvada sınırlıdır.

Tedavi genellikle cerrahi ile tümörün çıkarılmasını içerir. Erken teÅŸhis edilen bu evrede prognoz oldukça iyidir.

Evre II: Yakındaki Dokulara Yayılım

Bu evrede kanser, vulva dışındaki yakın dokulara (örneÄŸin alt üretra, vajina veya anüs) yayılmıştır ancak lenf nodlarına ulaÅŸmamıştır. Tedavi genellikle cerrahi müdahale ile birlikte radyoterapiyi içerebilir.

Evre III: Lenf Nodlarına Yayılım

Evre III’te kanser lenf nodlarına yayılmıştır ancak uzak organlara metastaz yapmamıştır. Bu evre kendi içinde ÅŸu ÅŸekilde alt gruplara ayrılır:

Evre IIIA: Lenf nodlarında 5 mm’den küçük bir veya birden fazla tümör odakları bulunur.

Evre IIIB: Lenf nodlarında 5 mm’den büyük bir veya birden fazla tümör odakları bulunur.

Evre IIIC: Lenf nodlarında dış kapsül invazyonu (eksternal yayılım) vardır.

Bu evrede tedavi genellikle cerrahi, radyoterapi ve kemoterapinin kombinasyonunu içerir.

Evre IV: Ä°leri AÅŸama

Evre IV, kanserin daha geniş bir alana yayıldığı veya uzak organlarda metastaz yaptığı aşamadır. İki alt gruba ayrılır:

Evre IVA: Kanser üst üretra, mesane mukozası, rektum veya pelvik kemiÄŸe yayılmıştır. Lenf nodlarında ileri düzey tutulum olabilir.

Evre IVB: Kanser uzak organlara (örneÄŸin akciÄŸerler veya karaciÄŸer) metastaz yapmıştır.

Bu evrede tedavi genellikle palyatif bakım, kemoterapi ve radyoterapiyi içerir. Amaç hastanın yaÅŸam kalitesini artırmak ve semptomları hafifletmektir.

Vulva kanseri nadir görülen bir hastalık olmasına raÄŸmen erken teÅŸhis ve doÄŸru evreleme ile baÅŸarılı bir ÅŸekilde tedavi edilebilir. Özellikle düzenli jinekolojik kontroller ve belirtiler konusunda farkındalık, erken tanı için hayati öneme sahiptir. EÄŸer vulva bölgesinde anormal bir lezyon veya sürekli rahatsızlık hissediyorsanız, mutlaka jinekoloÄŸa baÅŸvurmanız önerilir.