Serebral Palsi nedir ?

Yaygın olarak “beyin felci” olarak bilinen serebral palsi çocuklukta en sık rastlanan fiziksel engelliliktir. Gelişimini tamamlamamış beynin doğum öncesi, doğum sırası veya doğum sonrası hasar görmesi ile oluşur.

Bu hastalığı yaşayanlarda kasların çalışması, hareketi ve motor becerileri olumsuz etkilenir. Vücudun koordineli biçimde hareket etme kabiliyetini engeller.

Serebral palsi ilerleyici bir hastalık değildir. Travma yaşayan beyne erken müdahale edilmesi halinde ve hayat boyu rehabilitasyon ile önemli gelişmeler yaşanabilir.

Selebral Palsi’nin olmasında farklı nedenler sayılabilir. Prematüre ve düşük kilolu doğumlar, kanın pıhtılaşma problemleri, anne – bebek arasında kan uyuşmazlığı bunların arasındadır. Hamilelikte annenin enfeksiyon yaşaması da sorunlardan birisidir. Doğumda bebeğin oksijensiz kalması ve beyin kanamaları da neden olabilir. Anne adayının hamilelik döneminde alkol, sigara, uyuşturucu ve bazı  ilaçlar kullanması, yaşadığı psikolojik sorunlar ve karın bölgesine gelen darbeler serebral palsi sonucunu doğurabilir.

Serebral palsi’nin en sık rastlanan tiplerinden spastik, yaklaşık olarak yüzde 70-80 oranında görülmektedir. Spastik hastalarda motor kortekste oluşan zedelenme ile ortaya çıkar. Kaslar sertleşmiş ve sıkı haldedir. Spastik Serebral Palsi hastasının beyinde hasar gören bölgeye bağlı olarak vücudu etkilenir. Bu durumlarda vücudun bir tarafı (bir kol ve bir bacak) sorunludur. Hastalık dört taraflı yaşanıyorsa hem kollar hem de bacaklar etkilenmektedir. Gövde, yüz ve ağız kasları da bu durumdan ekilenebilir.

 

Eğer beyincik zedelenmesi nedeniyle Serebral Palsi varsa kişinin dengesi etkilenmektedir. Dengesiz, koordinasyonu bozuk ve titrek hareketler görülür ve kişide dönme, bükülme, kasılma gibi istem dışı  hareketler yaşanır. Sebebral Palsi hastaları düşük düzeylerde kısıtlama olmadan yürüyebilirler. Daha ileri aşamalarda destek veya koltuk değneği yardımı gerekebilir.

Üçüncü aşama vakalarda yürümek için mutlaka koltuk değneği veya yürüteç gerekir.  Bundan sonraki düzeydeki hastalarda yürüteci kullanmak için yardıma ihtiyaç duyulur ve hareket için tekerlekli sandalye gereklidir. En ileri düzeydeki hastalarda ise hareket ileri derecede kısıtlıdır. Yardımcı alet desteğe ihtiyaç duyulur.

 

Serebral Palsi’ye birçok farklı sorun eşlik edebilmektedir. Serebral Palsi hastalarının 3’te 1’i yürüyememekte, 4’te 1’i konuşamamaktadır. Yüzde 10 oranındaki hastalar görme problemi yaşamaktadır. Hastalar büyük oranda fiziksel acı yaşamaktadır. Yüzde 25’lik bölümü epilepsi hastasıdır. Davranış bozukluğu, salya kontrolünde güçlük, uyuma bozukluğu ve genel zihinsel bozukluklar bu hastalıkla ortaya çıkar.